Myth: Người ta
chỉ nhớ khoảng
10% têncủa
những người
màhọ đã từng
gặp.
Fact: Chúng ta
thường rất ấn
tượng bởi diện
mạo, nhưng
không bao giờ
liên hệ nó với
những cái tên.
Myth: Chúng ta
quên khoảng
99% số điện
thoại mà chúng
ta được nhận.
Fact: Hầu hết
mọi người
khôngthực sự
chủ động trong
việc ghi nhớ
những con số.
Myth: Đa số
đều cho rằng bộ
nhớ bị lão hóa
theo thời gian.
Fact: Trí nhớ
chỉ thực sự
giảmsút khi
chúng ta không
sử dụng
thườngxuyên.
Nếu có tập
luyện, nó sẽ liên
tục được nâng
cao.
Myth: Rất nhiều
người thú nhận
rằng trí nhớ
của họ rất tệ.
Fact: Chúng ta
biện hộ rằng
chúng tachỉ là
những “người
trần mắt thịt”,
và việc “quên
quên nhớ nhớ”
là điều hết sức
bình thường, vì
chúng ta không
hiểurõ một sự
thật: “Trí nhớ
cũng có thể cải
thiện được”.
Trí nhớ của
bạn tốt hơn
bạn tưởng
rất nhiều
Hầu như ai
cũng có những
giấc mơ về gia
đình, bạn bè,
nơi chốn, về
những kỉ niệm
màhọ đã
không còn để
ý trong 10 hay
30năm. Tất
cả đều hiện về
rõ ràng,từ
màu sắc tới
cảnh vật, hình
ảnh, và chi tiết
đến kì lạ.
Mọi người
trongsố chúng
ta đều có
những lúc đột
ngột hồi
tưởng về quá
khứ. Một mùi
hương quen
thuộc, một
cảm giác ấm
áp hay một
âm thanh dịu
dàng, êm ái,
những thứ đó
lại cuồn cuộn
đổ về như
dòng thác, làm
ngậptràn tâm
trí chúng ta.
Nhà báo Nga
Shereshevsky
không baogiờ
cần ghi chép
khi phỏng vấn.
Ông có thể
nghe một
giọng nói, và
sau đó lặp lại
từng câu,
thậm chí từng
từ những gì
đã nghe được.
Các nhà khoa
học kết luận
trí thông minh
củaông chỉ ở
mức trung
bình. Ông cũng
chẳng phải là
“người ngoài
hành tinh”.
Ông chỉ thực
hiện các qui
tắc nhớ rất
thôngthường
hàng ngày.
Theo nghiên
cứu củagiáo
sư
Rosenweigs
vàonhững
năm 70 thì
trong một
giây, trung
bìnhbộ não
sinh ra lượng
nơ ron đủ để
có thể tiếp
nhận 10 đơn vị
thông tin, và
chúng tacũng
không bao giờ
sử dụng quá
được một
nửa năng lực
củanó.
Trong một dự
án, giáo sư nổi
tiếng Penfield
đã phát hiện
ra rằng nếu
dùng xung
điệnkích thích
lên não bộ, các
bệnh nhân của
ông sẽ có thể
kể vanh vách
những gì đã
xảy ra với họ,
bao gồm cả
màu sắc, mùi
vị, tiếng ồn,
hành động,…
liên quan đến
các sự kiện ấy.
Giáo sư
Anokhin đã
chứng minh
rằng trí nhớ
được tạo
thànhbởi các
thành phần
điện rất nhỏ
nằm giữa
những tếbào
chằng chịt của
bộnão. Như
chúng ta đã
biết, bộ não
bao gồm hơn
một triệu triệu
(1.000.000.000.
000)tế bào.
Do đó, khả
năng kết hợp
và liênhệ giữa
chúng để tạo
thành trí nhớ
coi như là vô
hạn.
Trong khoảnh
khắc cận kề
giữa sự sống
và cáichết,
hầu hết mọi
người đềunói
rằng: “Cả cuộc
đời như lóe lên
trong mắt
tôi”. Chúng ta
thường cười
và chorằng đó
chỉ là một vài
khoảnh khắc
nhất thời.
Nhưng những
nghiêncứu lại
chỉ ra là họ
hoàn toàn
nghiêm túc, và
họ thậmchí
đã hồi tưởng
lại cả nhữngkí
ức đã bị lãng
quên hàng
chục năm trời.
Theo một thí
nghiệm thì nếu
chúng ta xem
cùng lúc 1000
bứctranh, mỗi
bức trong
vòng 1 giây.
Tiếptheo,
một người
nàođó đặt
vào 100 bức
tranh mới,
chúng ta vẫn
có thể phát
hiện được
những bức
tranhmới này,
với độ chính
xác lên tới
99%.
Kĩ năng về trí
nhớ không có
gì là mới lạ.
Người Hi Lạp
cổ đã sử dụng
chúngtừ rất
lâu rồi. Những
nghiên cứu
hiện đại chỉ ra
rằng, chỉ cần
bạn thành
thạo một
trongsố các
kĩ năng này,
và đạt điểm
9 / 10 trong
bàikiểm tra
chuẩn, bạn có
thể nhớ được
đến900 /
1000 bức
tranh. Những
kĩ năng này
được sử dụng
rộngrãi tại rất
nhiều nền văn
hóadưới nhiều
hình thức khác
nhau.
Tại sao chúng
ta không sử
dụng hết
năng lực của
trínhớ?
Đôi khi, do một
tác động kì lạ
(hay thậm chí
rất “dở hơi”)
mà chúng ta
nhớrõ mồn
một về thông
tin hay sự kiện
nào đó. Nhưng
mặt khác,
chúng ta tỏ ra
bết bát khi bắt
buộc phải ghi
nhớ những gì
chúng ta muốn
nhập tâm, và có
khi còn quên
phắt đi chẳng
biết đếnbao
giờ mới có thể
khôi phục lại
(biết đâu ngay
trước khi die,
bạn mới phát
hiện ra rằng
ngày ấy mình
để cái chìa khóa
trong toilet). Đó
là thứ mà
chúng ta vẫn
thường gọi là
“hội chứng
GIGO” (Garbage
In, Garbage
Out), hay nói
nôm na là“nếu
một con chó ăn
phải đồ ôi thiu
thì nó sẽ tống
ra toàn những
thứ rác rưởi”.
Những sinh viên
không biết cách
ghi nhớ thông
tin (hay tống
vào trong đầu
toàn những thứ
lộn xộn, hổ lốn –
Garbage In) sẽ
quên hết mọi
kiến thức và
nhận được
“Garbage Out”
trong giờ kiểm
tra.
Nếu bạn là
người có thói
quen đánh mất
những thứ lặt
vặt nhưcái kính
hay chìa khóa
xe máy, hay
quênđi nội dung
bài giảng, v.v…
chắc chắn bạn
sẽ rất bị động
trongviệc ghi
nhớ những ý
niệm về tinh
thần. Những
thói quen hàng
ngày không
được bộnão
“đánh dấu”
quantrọng.
Những kí ức về
chúng sẽ được
lưu trong não
như các FYI
(online For Your
Information) và
bộnão sẽ thấy
không cần thiết
phải ghi nhớ
chúng.
Liêntưởng
(tagging) thông
tinđưa vào
dưới những
hìnhthức khác
nhau để dễ ghi
nhớ không phải
là vấn đề mới
mẻ. Khái niệm
“thuật
nhớ”(tiếng Anh
là Mnemonics)
hay còngọi là
“phương pháp
tăng cường trí
nhớ” (memory
enhancement
techniques)đã
được người La
Mã và người Hi
Lạp cổ nghiên
cứu.
Trí nhớ của
chúng ta như
cánh rừng
rậm
Hệ thống liên
tưởng (The
Link System)
Hệ thống liên
tưởng là cách
nhanh nhất và
cũng rất dễ học.
Nó sẽ tạo cơ
sở cho trí nhớ
trong việc đơn
giản hóa các
vấn đề phức
tạp. Hệ thống
này đặc biệt có
ích khi cần ghi
nhớ thông tin
kiểu như danh
sách những
mặt hàng cần
mua sắm hay
nội dung bài
giảng trên lớp.
Bằng cách sử
dụng các
nguyên lý như
hình ảnh, biểu
tượng, thị giác
và xúc giác,
chúng tatổng
hợp sức mạnh
củahai bán cầu
não. Khi bạn cần
nhớ một danh
sách nào đó,
điểm mấu chốt
ở đâylà “cung
cấp” cho các
thành phần
trong danh sách
càngnhiều
thông tin càng
tốt. Hãy tạo
một danh sách
gồm toàn
những thứ
“càng kì quái
càng tốt”, nó sẽ
giúp bạn dễ
dàng “save”
vào bộ não hơn
và cũng khó
quên hơn.
Ví dụ: Giả sử
bạn cần đi mua
một lô một lốc
những đồ lặt
vặt. Nói chung,
chúng ta
thườngquên
mang theo tờ
giấy ghi nội
dung mua sắm.
Và trong
trường hợp
này, chúng ta
bắt buộc phải
ghinhớ. Đây là
những đồ cần
mua:
1 chiếc lược
2 chiếc bình
thủy tinh
đựng trà
Nho
1 bánh xà
phòng
Trứng
Xà bông giặt
quần áo
Một chiếc dây
bằng tơ sồi để
buộcvào hàm
răng (dental
floss)
Bánh mì
Hệ thống liên
tưởng: Nào,
bây giờ thử
tưởng tượng
rằng bạn đang
đitrên sàn nhà
bóng loáng với
một cái lược to
đùng bằng kim
loại ngậm trên
miệng. Ha ha,
hãy thưởng
thức sự mượt
mà vàlạnh lùng
của chiếc lược.
Chễm chệ ngay
trên nó là hai
chiếcbình pha lê
đựng trà cực
lớn chập chờn
dướiánh hoàng
hôn huyền ảo.
Hãy lắng nghe
tiếng lạch cạch
của thủytinh va
vào nhau hòa
theonhịp chân
sáo của bạn.
Đột nhiên, một
tiếng “smush”
khiến bạn dừng
bước. Bạn thấy
một dòng sông
đầy nước nho
đang chảy cuồn
cuộn dướichân.
Gấu quần của
bạn thấm đỏ.
Bạn phải quay
lại. Ngay lập
tức, bạn bắt
gặp những bọt
bong bóng
trắngxóa phủ
đầy chiếc ván
trượt khổng lồ
làmbằng một
bánh xà phòng
vĩ đại. Và bây
giờ, tôi đang
nhìn bạn lướt
như bay trên
biển nho, để lại
trên mặt nước
chiếc đuôi bằng
bong bóng xà
phònglấp lánh.
Bạn hét toáng
lên vì thích thú.
Nhữngngón
chân mát rượi
hòa với tiếng nổ
lóp bóp của nho
và xà phòng
khiến bạnkhoái
chí vô cùng. Bạn
ngửi thấy mùi
nho ngọt ngào
hòa lẫn với
hương thơm
củaxà phòng
trong sự ngất
ngây và sảng
khoái. Bất chợt,
bạn mất thăng
bằngvà lăn
tòm xuống
nước. Quần áo
của bạn thấm
đẫm nướcnho.
Bạn lồm cồm bò
lên bờ. Trời ơi,
trông bạn lúc
này ướt át và
nhếch nhác như
một con cóc trồi
lên mặt đất sau
cơn mưa vậy.
Lúc này bạn
đang mệt lử.
Bạn đã dành 8
giờ đồng hồ và
12 hộp xà bông
để tống khứ cái
đống chất bẩn
rakhỏi chiếc
quần jean ưa
thích của bạn.
Mệt mỏi! Và cả
đói nữa. Bạn lại
phải mò ra cửa
hàng. Bạn đã
thực sự là một
chuyên viên giữ
thăng bằng cừ
khôi khi không
làmrơi hai chiếc
bình đựng trà
to sụ trên chiếc
lược. Sẽ còn
tuyệt vời hơn
nếu bạn chỉ
dùngmột sợi
dây mà vẫn giữ
được những
chiếcbình. À mà
sợi dây bạn
đang ngậm trên
miệng đó làm
bằng gì ấy nhỉ?
Bằng tơ sồi
phảikhông? Bạn
đúng rồi đó!
Hãy cảm nhận
hương vị của nó
đi. Tuyệt vời
chứ? Đó là cách
mà hệ thống
liên tưởng làm
việc. Nào, bây
giờ hãy kết
thúc câu chuyện
của mình bằng
hai phần
thưởng cho
chiếc bụng lép
kẹp đang réo
ầm ầm. Món
bánh mì nóng
hổivà trứng gà
thơm phức. Còn
thực tế, bạn
cũng rời siêu thị
mà không bỏ
sót một món
đồ nào. Hãy để
cho trí tưởng
tượng của bạn
baybổng bằng
cách thổi vào
cái danh sách
khô khan mà
bạn cần phảighi
nhớ những hình
ảnh, những biểu
tượng hay
những câu
chuyện. Nếu bạn
cho rằng thật
khó để có thể
nghĩ ra những
thứ như vậy thì
quả thật là do
bạn chưa thử
đóthôi. Chắc
chắn bạn sẽ
nghĩra được,
vì không có gì
ràngbuộc ở
đây cả. Hoàn
toàn là một thế
giới tự do.
Chúng có thể
rất đẹp, hoặc
rất cổ quái,
hoặc rất logic,
hoặc rất dở hơi.
Chẳng sao cả,
miễn là bạn ghi
nhớ nó. Đó
chính là cái mẹo
rất đơn giản,
nhưng cũng
hiệu quảgiúp
cho bạn rèn
luyện trí nhớ.
Nó được gọi là:
“Hệ thống liên
tưởng”. Nói ra
thì đúng là
chẳng có gì.
Nhưng mà
không có mấy ai
dùng đâu nhé.
Và bạn sẽ thấy
ngay nó sẽ giúp
bạn ghi nhớ vô
cùng hiệu quả.
Đừng biện hộ
rằng chỉ mỗicái
danh sách ngắn
tí mà phải sáng
tác cả một câu
chuyện dài lê
thê. Bạn nhầm
rồi. Chúng ta
nhớ những gì
gây ấn tượng,
nhớ những gì
có nhiều thông
tin, chúng ta
khôngnhớ theo
số lượng. Tức
là, những thứ
dài dòng đôi khi
còn khó quên
hơnlà một mẩu
bé tí. Vậy đó,
hãy sống động
lên, bộ nhớ của
bạn cũng sẽ
hoạt động
mạnh mẽ hơn,
tôi cam đoan
với bạn.
Tôi đã từng
chơi trò: “Short-
term memory
test” trong
Microsoft
Encarta (Nếu có
phần mềm này,
bạn chỉ cần gõ:
“Test your
short-term
memory” vào
thanh công cụ
Search rồi tha
hồ mà thử sức)
. Đó là một trò
mà nhiều người
cho rằng rất
khó và bực tức
khi chơi. Số là
nó sinh ngẫu
nhiên một dãy
chữ cái, cho bạn
xem trong
khoảng thời
gianngắn, rồi
tắt đi và bạn
phải gõ lại đúng
những chữ cái
đó theo thứ tự
ban đầu. Nếu
bạn nhớ được
10chữ cái một
lúc, trí nhớ
“short-term”
của bạn quả
thật “đáng
nể”(remarkable
) – bạn sẽ nhận
được một lời
khen.Những
người thông
thường chỉ nhớ
được khoảng7
± 2 chữ mà thôi.
Nghĩa là từ 5
đến 9 chữ cái là
kịch kim. Bạn
không tin cứ
thử mà xem –
khó phết đấy.
Khi nhìn ông anh
tôiđánh vật với
7, 8 chữ cái rồi
than thở sao
không nhớ nổi
tôi cứ tủm tỉm
cười. Bản thân
tôi có thể nhớ
được 10 chữ
cái dễ ợt! Và lũ
bạn tôi trố mắt
ra khi nhìn tôi
gõ bay bay 10
chữ mộtlúc
trúng phóc. Bạn
đừng cho là tôi
giỏi. Thực ra,
chẳng có gì cả.
Chỉ là một chút
“mánh mung,
tiểu xảo” mà
thôi. Tôi cứ đặt
bừa những chữ
cáicủa dãy với
những từ cụ
thể. Ví dụ
ATWUXVTSCK
thì thành câu
(Anh Tôi Wa’ Ư
Xấu Và Thích
Sờ Con Kiến).
Câu này rất vô
nghĩa, nhưng
dễ nhớ vô cùng.
Và 10 chữ cái
đối với bạn
chẳnglà gì cả.
Bí mật nằm ở
đây – dùng hệ
thống liên
tưởng.
Chúc các bạn online vui vẻ, hãy lưu lại kenh3g.com va giới thiệu đến mọi người nhé